سبد خرید خالی است.
تقسیم بندی تاریخ زمین
1390 بازدیدفهرست مطالب
از آنجایی که عمر زمین بسیار طولانی است آن را با توجه به پیدایش و تکامل موجودات و همچنین از بین رقتن آن‌ها در طول تاریخ زمین تقسیم بندی می‌نمایند. به عنوان مثال تریلوبیت‌ها و گراپتولیت‌ها در دوران اول می‌زیسته‌اند و در دوران دوم با از بین رفتن آن‌ها آمونیت‌ها، بلمنیت‌ها و خزندگان ظاهر شده‌اند. در دوران سنوزوئیک با از بین رفتن موجودات فوق، نومولیت‌ها و همچنین نرم‌تنان گسترش زیادی یافته‌اند. به طور کلی مجموعه دوران‌هایی را که دارای فسیل می‌باشند فانروزوئیک (Phanerozoic) یعنی حیات آشکار و آن قسمتی از تاریخ زمین که فاقد فسیل است آزوئیک (Azoic) یعنی بدون حیات می‌نامند. از طرف دیگر بعضی زمین‌شناسان دوران‌ها را بر اساس چین‌خوردگی‌ها و دگرشیبی‌های بسیار مهم تقسیم بندی می‌نمایند. یعنی حد فاصل بین دوران‌ها را بر اساس چین‌خوردگی‌ها و یا دگرشیبی‌های بزرگ قرار می‌دهند، به عنوان مثال پرکامبرین از دوران اول با دگرشیبی آسینتیک (Assyntic) و دوران اول از دوران دوم با دگرشیبی (Hercynian) جدا می‌شود. به طور کلی تاریخ زمین را به شرح زیر تقسیم می‌نمایند. البته بایستی در اینجا اشاره شود که امروزه دوران‌های سوم و چهارم (تقسیم بندی سابق) را در یک دوران قرار می‌دهند.
- ائون پرکامبرین (Precambrian Eon)
- دوران اول یا پالئوزوئیک (Paleozoic Era)
- دروان دوم یا مزوزوئیک (Mesozoic Era)
- دوران سوم و چهارم یا سنوزوئیک (Cenozoic Era)
1-ائون پرکامبرین (Precambrian Eon)
زمان قبل از کامبرین را که قدیمی‌ترین و طولانی‌ترین تقسیمات عمر زمین محسوب می‌شود، پرکامبرین می‌نامند. زمان محاسبه شده برای پرکامبرین در حدود 4 میلیارد سال بوده و در مقایسه با سایر دوران‌های زمین شناسی که در حدود 570 میلیون سال طول کشیده‌اند بسیار طولانی می‌باشد.
امروزه بر اساس تحقیقات و مطالعات صورت گرفته بر روی سنگ‌های پرکامبرین مناطق مختلف دنیا پرکامبرین را به چندین دوران تقسیم می‌نمایند. بنابراین بهتر است که پر کامبرین را یک ائون در نظر گرفت.
قسمت قدیمی‌تر پرکامبرین را آرکئوزوئیک (حیات ابتدایی) و قسمت جدیدتر را پروتروزوئیک (حیات نخستین) می‌نامند.
آرکئوزوئیک فاقد فسیل شاخص بوده در صورتی که در پروتروزوئیک آثار و بقایای موجودات اولیه مشاهده شده است. در این قسمت حیات تکامل یافته‌تر بود و اولین فسیل‌های در تشکیلات رسوبی پروتروزوئیک ظاهر شده‌اند.
در بعضی از مناطق دنیا رسوباتی متعلق به اواخر پرکامبرین و اولین پیشروی دریای کامبرین مشاهده می‌شوند که زمین‌شناسان اسکاندیناوی آن‌ها را ائوکامبرین (Eocambrian) و زمین‌شناسان فرانسوی آن‌ها را اینفراکامبرین (Inferacambrian) می‌نامند. پرکامبرین به وسیله دگرشیبی آسینتیک (Assyntic) از سایر دوران‌ها جدا می‌شود.
2-دوران اول یا پالئوزوئیک (Paleozoic Era)
دوران اول با پیدایش اولین فسیل شروع می‌شود و مدت زمانی که برای تشکیل رسوبات دوران اول تخمین زده شده است در حدود 345 میلیون سال می‌باشد. ضخامت رسوبات دوران اول در حدود 30 هزار متر و به صورت دگرشیب بر روی رسوبات پرکامبرین قرار گرفته است. تکامل سریع موجودات و همچنین وجود فسیل‌های بسیار فراوان تقسیم بندی دوران اول یا پالئوزوئیک را ممکن ساخته است لذا دوران اول را به دوره‌های کامبرین (Cambrian)، اردوویسین (Ordovician)، سیلورین (Silurian)، دونین (Devonian)، کربونیفر (Carboniferius) و پرمین (Permain) تقسیم می‌کنند. در این دوران گروه‌هایی از جانوران و گیاهان به استثنای پرندگان و پستانداران مشاهده می‌شود. گروهی از بی‌مهرگان در این دوران ظاهر شده‌اند و در پایان این دوره نیز از بین رفته‌اند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: تریلوبیت‌ها و گراپتولیت‌ها و از مهره داران ماهی‌های زره‌دار. دوران اول پس از چین‌خوردگی هرسینین (Hercynian) خاتمه یافته و یک دوره یخبندان در آخر این دوران مشاهده می‌شود.
3-دروان دوم یا مزوزوئیک (Mesozoic Era)
که به آن دروان حدواسط نیز گفته می‌شود. رسوبگذاری این دوران در حدود 160 میلیون سال طول کشیده است و ضخامت آن به 6000 متر می‌رسد. گیاهان و جانورانی که در دوران اول دارای اهمیت بوده‌اند در این دوران از بین رفته اند. از بی‌مهرگان آمونیت‌ها، بلمنیت‌ها و نرم‌تنان و از مهره‌داران خزندگان و پرندگان در این دوران به حداکثر توسعه خود رسیده‌اند که البته خاتمه دوران دوم با از بین رفتن آمونیت‌ها و خزندگان (Reptile) همراه بوده است. بنابراین اغلب دیرینه‌شناسان دوران دوم را با نام دوران خزندگان می‌نامند. دوران دوم یا مزوزوئیک به دوره‌های تریاس (Triassic)، ژوراسیک (Jurassic) و کرتاسه (Certaceous) تقسیم می‌شوند.
4-دوران سوم و چهارم یا سنوزوئیک (Cenozoic Era)
دوران سنوزوئیک که به آن نئوزوئیک (Neozoic) یعنی دوران حیات جدید نیز گفته می‌شود در گذشته به دوران‌های سوم (Teriary) و چهارم (Quaternary) تقسیم شده بود.
امروزه تقسیمات جدید دوران سنوزوئیک (نئوزوئیک) را به دوره‌های پالئوژن (Paleogene)، نئوژن (Neogene) و کواترنری (Quaternary) تقسیم می‌کنند. ضخامت رسوبات سنوزوئیک کمتر از دوران دوم یعنی در حدود 4000 متر بوده و عمر این دوران در حدود 65 الی 70 میلیون سال محاسبه شده است. در این دوران آمونیت‌ها، بلمنیت‌ها و خزندگان به کلی از بین رفته‌اند ولی بر عکس پستانداران، دوکفه ای‌ها، گاستروپودها و نومولیت‌ها پا به عرصه تکامل گذاشته و در رسوبات اغلب نقاط دنیا یافت می‌شوند.
چندین فاز از جمله کوهزایی بزرگ آلپ (Alpine) در این دوران به وقوع پیوسته است و این عمر باعث به وجود آمدن خشکی‌ها و دریاها به صورت کنونی شده است. در اواخر این دوران آب و هوا تدریجا سردتر شده و اولین مرحله یخچالی آغاز گردیده است. کواترنری (Quaternary) تقریبا از 2 میلیون سال قبل شروع شده و ضخامت رسوبات آن در حدود 200 متر بوده و خود از پلیستوسن (Pelistocene) و هلوسن (Holocene) تقسیم می‌گردد. این دوره از نظر پیدایش انسان و هم چنین مراحل یخچالی و بین یخچالی حائز اهمیت است.
منبع: کتاب زمین‌شناسی تاریخی “محمد داستان‌پور”
امیدواریم این مطالب مورد توجه شما عزیران قرار گرفته باشد. لطفا از طریق ثبت دیدگاه و امتیاز ستاره‌ای ما را در هرچه بهتر ارائه دادن مطالب یاری بفرمایید. با تشکر از همراهی شما عزیران 😊
و در ادامه ما همچنان مطالب نوشتاری خودمان را کامل و بی‌نقص نمی‌دانیم و انتظار داریم با همراهی مخاطبان و اساتید گرامی زمین‌شناسی، مطالب روز به روز کامل‌تر و درخور خوانندگان عزیز باشد 🙂
آیا این مطلب را می پسندید؟
https://zamincenter.com/?p=5921
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.